Tripeptyd miedziowy-1. Niewielka molekuła o niezwykłej mocy
15 lipca 2019r. anti-aging, kolagen
Tripeptyd miedziowy-1 (Copper peptide GHK-Cu) jest naturalnie występującym kompleksem peptydów zbudowanym z cząsteczki miedzi oraz aminokwasów glycyl-L-histidyl-L-lysine. Ponieważ jest zbudowany z 3 aminokwasów określa się go mianem tripeptydu. GHK-Cu tripeptide ma silne powinowactwo do miedzi i był pierwszym wyizolowanym peptydem z ludzkiego osocza. Możemy go również znaleźć w ludzkiej ślinie i moczu.
Peptydy miedziowe są naturalnie występującymi niewielkimi fragmentami białek z silnym powinowactwem do jonów miedziowych. W ludzkiej krwi występują w stężeniu ok 200 µg/ml u ludzi w okolicy 20 roku życia. W okolicy 60 roku życia ich poziom spada do ok 80 µg/ml. U ludzi, tripeptide GHK-Cu promuje aktywację procesu gojenia ran, aktywuje komórki odpowiedzialne za odpowiedź immunologiczną, ma właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne, stymuluje syntezę kolagenu i glikozaminoglikanów w fibroblastach oraz promuje wzrost nowych naczyń krwionośnych. Aktualne badania wskazują, że jest zdolny do modulowania ekspresji dużej liczby naszych genów, odpowiedzialnych za odwrócenie procesów degeneracyjnych zachodzących w naszej skórze. Peptyd GHK-Cu jest stosowany w kosmetyce jako składnik naprawiający uszkodzenia w skórze oraz w kosmetykach anti-aging.
Historia
Loren Pickart po raz pierwszy wyizolował Copper Peptide GHK-Cu z ludzkiego osocza w 1973. Pickart zauważył, że tkanka wątroby pobrana od ludzi miedzy 60-80 rokiem życia zawiera zwiększony poziom fibrynogenu. Jednakże, kiedy komórki wątroby tych pacjentów były inkubowane we krwi młodych pacjentów, komórki te zaczęły funkcjonować prawie dokładnie tak jak „młode’ komórki wątroby. W pogłębionych badaniach zauważył, że ten efekt jest związany z niewielką cząsteczką peptydową, która zachowuje się podobnie do syntetycznego peptydu glycyl-L-histidyl-L-lysine (GHK). Pickart zaproponował teorię, że ta aktywność w ludzkiej krwi związana jest z tripeptydem glycyl-L-histidyl-L-lysine i może mieć ona funkcję chelatowania jonów metali.
W 1977, David Schlesinger z Harvard University Chemistry Department potwierdził, że ten peptydowy czynnik wzrostu wyizolowany przez Pickart to peptyd glycyl-L-histidyl-L-lysine.
Kolejne badania nad GHK peptide potwierdziły jego silne powinowactwo do jonów miedzi i jego istnienie w 2 formach – GHK and GHK-Cu. Na bazie aktualnie dostępnych badań potwierdzono, że GHK-Cu funkcjonuje poprzez modulowanie zdolności dostarczania jonów miedzi do komórek.
Gojenie ran – Badania biochemiczne
W późnych latach 80-tych, copper peptide GHK-Cu zaczął przyciągać uwagę naukowców jako bardzo obiecujący czynnik gojenia ran. Pionierami w tej dziedzinie byli J.P Borel and F. Maquart z Université de Reims Champagne-Ardenne (France). W swoim optymalnym, picomolarnym do nanomolarnego stężeniu, GHK-Cu stymuluje syntezę kolagenu w ludzkich fibroblastach, zwiększa koncentrację białek w skórze, glikozaminoglikanów oraz chroni DNA komórek (w procesie gojenia ran). Zauważyli również, że sekwencja GHK obecna jest w strukturze kolagenu i zasugerowali, że peptyd GHK uwalnia się ze struktury kolagenu w procesie urazu. Zaproponowali całą klasę ochronnych cząsteczek, które uwalniają się z macierzy międzykomórkowej w miejscu urazu. GHK-Cu zwiększa również syntezę dekoryn – niewielkich proteoglikanów zaangażowanych w regulację procesu syntezy kolagenu, regulację procesu gojenia ran oraz obrony przeciwnowotworowej.
Gojenie ran – badania na zwierzętach
Cała seria badań naukowych potwierdziła korzystne działania peptide GHK-Cu w leczeniu ran u zwierząt. W badaniach w leczeniu ran u królików GHK-Cu przyspiesza gojenie, zwieksza spoistość rany, przyspiesza ziarninowanie tkanki i przyspiesza angiogenezę. Zwieksza również poziom enzymów antyoksydacyjnych. GHK-Cu został również przebadany jako czynnik przyspieszający gojenie ran podawany w iniekcjach u szczurów, myszy i świń. Potwierdzono, że, GHK-Cu peptide wstrzykiwany w jednym miejscu ciała (np. w domięśniowo) poprawia gojenie ran w innych częściach ciała. Tego typu terapia silnie przyspiesza parametry gojenia ran jak produkcja kolagenu, angiogeneza oraz szybkość zamykania rany, zarówno w przypadku ran powierzchniowych jak i głębokich . Biotynylowany GHK-Cu został również zastosowany jako dodatek do opatrunków kolagenowych. Tego typu materiał wzbogacony GHK-Cu stymuluje gojenie ran, i proliferacje komórek oraz zwiększa wydzielanie enzymów antyoksydacyjnych. Ten sam materiał był testowany również w gojeniu ran u szczurów cierpiących na cukrzycę. Leczenie za pomocą GHK-Cu skutkuje przyspieszeniem procesu gojenia ran i przyspieszeniu ziarninowania, wyższym poziomem glutationu i kwasu askorbinowego, zwiększoną syntezą kolagenu, aktywacją fibroblastów i komórek macierzystych.
Gojenie ran – badania na ludziach
2% żel zawierający peptyd GHK wykazał bardzo obiecujące rezultaty u 120 pacjentów cierpiących na cukrzycę, zwiększając szybkość procesu gojenia się ran z 60.8% do 98.5%, jednocześnie zmniejszając procent infekcji z 34% do 7%. Szybkość procesu gojenia raz była 3 razy szybsza niż pacjentów w grupie kontrolnej.
Aktualne badania – działanie przeciwzapalne
Peptyd GHK wykazuje właściwości hamujące stan zapalny. Pomimo tego, że mechanizm jego działania nadal pozostaje niejasny, w aktualnych badaniach wykazano, że GHK i jego miedziowe kompleksy zmniejszają poziom TNF-alfa zależnego od sekrecji IL-6 w kulturach hodowlanych ludzkich fibroblastów. Ze względu na jego właściwości przeciwzapalne, tripeptyd miedziowy-1 może zastąpić kortykosteroidy lub niesterydowe leki przeciwzapalne w leczeniu chorób skóry o podłożu zapalnym. Posiada również właściwości redukujące rumień wywołany działaniem promieni UV.
Radioterapia stosowana w leczeniu przeciwnowotworowym zmniejsza poziom replikacji komórek poprzez uszkodzenia nici DNA. Najnowsze badania wskazują, że GHK-Cu’s ma zdolności przywracania funkcji napromieniowanych fibroblastów do tych sprzed naświetlania. Naukowcy użyli kultur hodowlanych ludzkich fibroblastów pobranych ze skóry szyi, która była narażona na radioaktywne promieniowanie podczas terapii nowotworowej (5000 rad). W bardzo niskim stężeniu (1 nanomolar), GHK-Cu stymuluje wzrost napromieniowanych fibroblastów oraz zwiększa ich potencjał do wydzielania czynników wzrostu bFGF oraz VGF do poziomu nawet większego niż z przed leczeniem radioaktywnym promieniowaniem.
Regeneracja nerwów
W 2005, Ahmed et al. przedstawili badania dotyczące efektu GHK w stymulacji regeneracji nerwów. Proces regeneracji aksonów badany był specjalnych tubach wykonanych z kolagenu i nasyconych peptydem GHK. GHK zwiększa migrację hematogennych komórek do wnętrza tub kolagenowych, produkcję czynników wzrostu odpowiedzialnych za regenerację nerwów, ekspresję integryn i poziom regeneracji osłonek mielinowych włókien nerwowych. Dodatkowo, GHK zwiększa liczbę aksonów i proliferację komórek Szwanna w porównaniu z grupą kontrolną.
Stymulacja komórek macierzystych
W 2009, grupa naukowców z Seoul National University (Republic of Korea) wykazała, że copper-peptide GHK-Cu stymuluje proliferacje keratynocytów i zwiększa ekspresję integryn oraz białek p63 w komórkach macierzystych naskórka. Ponieważ p63 jest postrzegany jako ważny marker komórek macierzystych naskórka oraz ważne białko w procesie starzenia się komórek naskórka, autorzy zasugerowali ważną rolę GHK w procesach odnowy komórek macierzystych naskórka i jego roli w regeneracji tkanek.
Zastosowanie w kosmetologii – badania kliniczne
Copper peptide GHK-Cu jest szeroko stosowany w kosmetykach anti-aging (INCI name: Copper tripeptide-1). Wiele kontrolowanych badań klinicznych potwierdza jego działanie przeciwstarzeniowe, redukujące zmarszczki oraz poprawiające elastyczność i napięcie skóry.
Abdulghani et al. wykazali, że krem zawierający GHK-Cu zwiększa produkcję kolagenu w skórze pacjentek z oznakami fotostarzenia (20 kobiet) znacznie silniej niż Vit C czy retinol.
Leyden et al. przeprowadzili 12 tygodniowe badanie oceniające krem do twarzy i krem pod oczy zawierający GHK-Cu wykazując znaczącą poprawę elastyczności skóry, ujednolicenia kolorytu skóry i jej wyglądu, redukcji głębokości zmarszczek oraz zwiększenie zagęszczenia skóry i jej grubości w porównaniu do placebo. Krem pod oczy na bazie GHK-Cu okazał się statystycznie znacząco skuteczniejszy niż krem zawierający witaminę K.
Finkley et al. przeprowadzili 12 tygodniowe badanie kliniczne na 67 kobietach i wykazali, że krem zawierający GHK-Cu aplikowany 2 razy dziennie znacząco poprawia jakość skóry, zwiększa jej grubość, redukuje zmarszczki i silnie stymuluje proliferację keratynocytów co zostało potwierdzone w badaniach histopatologicznych. To samo badanie wykazało, że GHK-Cu jest nietoksyczny i nie powoduje podrażnienia skóry.
Biochemia cząsteczki – Istotność biologiczna GHK-Cu
Miedź jest jednym z najważniejszych jonów metali, który ma znaczenie dla witalności wszystkich organizmów żywych. Ogromna ilość enzymów A używa zmian w statusie oksydacji jonów miedzi do katalizy ważnych reakcji biochemicznych, w tym oddychanie komórkowe (oksydazacytochromu C), obrona przeciw wolnym rodnikom (ceruloplazmina, dysmutaza ponadtlenkowa (SOD), procesy detoksyfikacyjne (metalotioneina), proces krzepnięcia krwi (czynnik krzepnięcia krwi V i VIII), produkcja melaniny (tyrozynaza) oraz formowanie się tkanki łącznej (peroksydaza lizylowa). Miedź jest niezwykle istotna w metabolizmie żelaza, procesach oksydacyjnych, neurotransmisji, rozwoju zarodkowym i innych kluczowych procesach biochemicznych. Inną ważną funkcja miedzi jest jej rola sygnalizacyjna – na przykład, komórki macierzyste wymagają odpowiedniego poziomu miedzi aby rozpocząć proces różnicowania do komórek funkcjonalnych. Dlatego zdolność GHK-Cu do wiązania jonów miedzi i do modulowania jej poziomu w tkankach jest głównym czynnikiem determinującym biologiczną aktywność tego peptydu.
Referencje naukowe
- http://www.mcbiotec.com/file/msds%20copper%20peptide.pdf
- http://www.copper-peptides.com/Science.html
- Pickart, L (2008). „The human tri-peptide GHK and tissue remodeling”. J. Biomater. Sci. Polymer Edn. 19 (8): 969–988.
- Pickart, L; Thaler, MM (1973). „Tripeptide in human serum which prolongs survival of normal liver cells and stimulates growth in neoplastic liver”. Nature New Biol 243(124): 85–87. PMID4349963.
- Pilgeram, L; Pickart, L (1968). „Control of fibrinogen biosynthesis; the role of free fatty acids”. J Atheroscler Res 8: 155–166.
- Pilgeram, L (2010). „Control of fibrinogen biosynthesis; role of FFA/Albumin Ratio”. Cardiovasc Eng 10 (2): 78–83.
- Pickart, L (1973), A tripeptide in human plasma that increases the survival of hepatocytes and the growth of hepatoma cells, Ph.D. Thesis in Biochemistry: University of California, San Francisco
- Schlesinger, DH; Pickart, L; Thaler, MM (1977). „Growth-modulating serum tripeptide is glycyl-histidyl-lysine”. Cellular and Molecular Life Sci 33 (3): 324–325.
- Pickart, L; Freedman, JH; Loker, WJ et al. (1980). „Growth-modulating plasma tripeptide may function by facilitating copper uptake into cells”. Nature 288 (5792): 715–717.
- Maquart, FX; Pickart, L; Laurent, M; Gillery, P; Monboisse, JC; Borel, JP (1988). „Stimulation of collagen synthesis in fibroblast cultures by the tripeptide-copper complex glycyl-L-histidyl-L-lysine-Cu2+”. FEBS Lett 238 (2): 343–6.
- Wegrowski Y, Maquart FX, Borel JP. Stimulation of sulfated glycosaminoglycan synthesis by the tripeptide-copper complex glycyl-L-histidyl-L-lysine-Cu2+” Life Sci 1992; 51(13):1049-56
- Maquart, FX; Bellon, G; Pasco, S; Monboisse, JC (2005). „Matrikines in the regulation of extracellular matrix degradation”. Biochimie 87 (3-4): 353–60.
- Siméon, A; Wegrowski, Y; Bontemps, Y; Maquart, FX (2000). „Expression of glycosaminoglycans and small proteoglycans in wounds: modulation by the tripeptide-copper complex glycyl-L-histidyl-L-lysine-Cu(2+)”. J Invest Dermatol 115(6): 962–8.
- Siméon A, Emonard H, Hornebeck W, Maquart FX. „The tripeptide-copper complex glycyl-L-histidyl-L-lysine-Cu2+ stimulates matrix metalloproteinase-2 expression by fibroblast cultures” Life Sci 2000; 22;67(18):2257-65
- Gul, NY; Topal, A; Cangul, IT; Yanik, K (2008). „The effects of topical tripeptide copper complex and helium-neon laser on wound healing in rabbits”. Vet Dermatol 19 (1): 7–14.
- Cangul, IT; Gul, NY; Topal, A; Yilmaz, R (2006). „Evaluation of the effects of topical tripeptide-copper complex and zinc oxide on open-wound healing in rabbits”. Vet Dermatol 17 (6): 417–23..
- Pickart L. Compositions for accelerating wound healing in mammals containing cupric salt or complexes with amino acid or peptide. US Patent 5,164,367, 1992.
- V, Kartha R, Jayakumar R. „A therapeutic approach for diabetic wound healing using biotinylated GHK incorporated collagen matrices” Life Sci 2007 ;2;80(4):275-84
- Canapp, SO Jr; Farese, JP; Schultz, GS; Gowda, S; Ishak, AM; Swaim, SF; Vangilder, J; Lee-Ambrose, L; Martin, FG (2003). „The effect of topical tripeptide-copper complex on healing of ischemic open wounds”. Vet Surg. 32 (6): 515–23.
- Mulder DPM1, Gerit D.; Patt PhD2, Leonard M.; Sanders DPM, Lee et al. (1994). „Enhanced healing of ulcers in patients with diabetes by topical treatment of glycyl-l-histidyl-l-lysine”. Wound Repair Regen 2 (4): 259–269.
- Bishop, JB; Phillips, LG; Mustoe, TA; VanderZee, AJ; Wiersema, L; Roach, DE; Heggers, JP; Hill Jr, DP; Taylor, EL; Robson, MC (Aug 1992). „A prospective randomized evaluator-blinded trial of two potential wound healing agents for the treatment of venous stasis ulcers”. J Vasc Surg 16 (2): 251–257
- Gruchlik A., Jurzak M., Chodurek E., Dzierzewicz Z. Effect of Gly-Gly-His, Gly-His-Lys and their copper complexes on TNF-alpha-dependent IL-6 secretion in normal human dermal fibroblasts. Acta. Pol. Pharm. 2012 Nov-Dec;69(6):1303-6.
- Pollard, JD; Quan, S; Kang, T; Koch, RJ (2005). „Effects of copper tripeptide on the growth and expression of growth factors by normal and irradiated fibroblasts”. Arch Facial Plast Surg. 7 (1): 27–31.
- Ahmed, M.R.; Basha, S.H.; Gopinath, D.; Muthusamy, R.; Jayakumar, R. (2005). „Initial upregulation of growth factors and inflammatory mediators during nerve regeneration in the presence of cell adhesive peptide-incorporated collagen tubes”. J. Peripher. Nerv. Syst. 10 (1): 17–30Kang, YA; Choi, HR; Na, JI; Huh, CH; Kim, MJ; Youn, SW; Kim, KH; Park, KC (Apr 2009). „Copper-GHK increases integrin expression and p63 positivity by keratinocytes”. Arch Dermatol Res. 301 (4): 301–6.
- Choi, H.R.; Kang, Y.A.; Ryoo, S.J.; Shin, J.W.; Na, J.I.; Huh, C.H.; Park, K.C. (Nov 2012). „Stem cell recovering effect of copper-free GHK in skin”. J. Pept Sci. 18 (11): 685–90.
- Hong, Y; Downey, T; Eu, KW; Koh, PK; Cheah, PY (2010). „A ‚metastasis-prone’ signature for early-stage mismatch-repair proficient sporadic colorectal cancer patients and its implications for possible therapeutics”. Clin Exp Metastasis.
- Matalka, LE; Ford, A; Unlap, MT (2012). „The Tripeptide, GHK, Induces Programmed Cell Death in SH-SY5Y Neuroblastoma Cells” (PDF). J Biotechnol Biomater 2: 144.
- Lamb J. The Connectivity Map: a new tool for biomedical research” Nat. Rev. Cancer 2007;7(1):54-60.
- Iorio, F.; Bosotti, R.; Scacheri, E. et al. (2010). „Discovery of drug mode of action and drug repositioning from transcriptional responses”. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 17(107): 14621–14626. CS1 maint: Explicit use of et al. (link)
- Campbell, J.D.; McDonough, J.E.; Zeskind, J.E.; Hackett, T.L.; Pechkovsky, D.V.; Brandsma, C.A.; Suzuki, M.; Gosselink, J.V.; Liu, G.; Alekseyev, Y.O.; Xiao, J.; Zhang, X.; Hayashi, S.; Cooper, J.D.; Timens, W.; Postma, D.S.; Knight, D.A.; Marc, L.E.; James, H.C.; Avrum, S. (2012). „A gene expression signature of emphysema-related lung destruction and its reversal by the tripeptide GHK”. Genome Med. 4 (8): 67.
- Gorouhi, F.; Maibach, H.I. (2009). „Role of topical peptides in preventing and treating aged skin”. Int. J. Cosm. Sci. 31: 327–345.
- Abdulghani, AA; Sherr, S; Shirin, S; Solodkina, G; Tapia, EM; Gottlieb, AB (1998). „Effects of topical creams containing vitamin C, a copper-binding peptide cream and melatonin compared with tretinoin on the ultrastructure of normal skin – A pilot clinical, histologic, and ultrastructural study”. Disease Manag Clin Outcomes 1: 136–141.
- Leyden J, Stephens T, Finkey MB, Appa, Y, Barkovic S, Skin Care Benefits of Copper Peptide Containing Facial Cream. Amer Academy Dermat Meeting, February 2002, Abstract P68, P69
- Finkley MB, Appa Y, Bhandarkar S. Copper Peptide and Skin. Cosmeceuticals and Active Cosmetic, 2nd Edition, P. Eisner and H.I. Maibach (Eds.) Marcel Dekker, New York. 2005:549-563
- Uno H, Kurata S „Chemical agents and peptides affect hair growth. J Invest Dermatol. 1993; 101(1 Suppl):143S-147S
- Perez-Meza, D; Leavitt, M; Trachy, R (1988). „Clinical evaluation of GraftCyte moist dressings on hair graft viability and quality of healing”. Inter. J. Cos. Surg. 6: 80–84.
- „Copper Peptides for Hair Loss.” www.regrowth.com. Regrowth, 15 Oct. 2014. Web. 27 Apr. 2015.
- Conato at al. Copper complexes of glycyl-histidyl-lysine and two of its synthetic analogues: chemical behaviour and biological activity” Biochim Biophys Acta 2001; 1526(2):199-210
- Hureau, C.; Eury, H.; Guillot, R.; Bijani, C.; Sayen, S.; Solari, P.L.; Guillon, E.; Faller, P.; Dorlet, P (2011). „X-ray and solution structures of Cu(II) GHK and Cu(II) DAHK complexes: influence on their redox properties”. Chem. Eur. J. 17: 10151–60.
- Lau, S.J.; Sarkar, B. (1981). „The interaction of copper(II) and glycyl-L-histidyl-L-lysine, a growth-modulating tripeptide from plasma”. Biochem J 199 (3): 649–56.
- Pickart L. The human tripeptide GHK (Glycyl-L-histidyl-L-Lysine), the copper switch and the treatment of the degenerative conditions of aging. In Anti-Aging Therapeutics Volume XI, 301-3012. Ed. By Klatz R. and Goldman R. Chicago, IL, USA: American Academy of Medicine, 2009